اهل سنت غیرمتعصب آیه تطهیر را در شان اهل بیت(ع) می‌دانند 

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان؛ معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع)، اول تیرماه در نشست علمی «آیه تطهیر در منظومه فکری اهل سنت» با بیان اینکه بنده بیش از 50 مقاله علمی پژوهشی در مورد آیه تطهیر در دهه 90 مطالعه کردم که حتی برخی عناوین این مقالات یکسان بود، گفت: حدود 18 مقاله هم یا نقد دیدگاه اهل سنت در مورد آیه تطهیر است یا مطالعه تطبیقی است که از جمله می‌توان به مقاله؛ اهل بیت(ع) و آیه تطهیر در تفاسیر مهم اهل سنت، اشاره کرد. جالب اینکه سه مقاله نوشته شده است تا به نقد دیدگاه آلوسی بپردازد. آلوسی مفسر بزرگ اهل سنت است که ترکیبی از اهل سنت اشعری با رویکرد سلفی دارد و گرچه دیدگاه شیعه را آورده است ولی آن را رد می‌کند و تلاش کرده است تا آیه تطهیر را به زنان پیامبر(ص) نسبت دهد.  

 

وی با بیان اینکه از آیه 28 سوره احزاب تا آیه تطهیر، خداوند به نوعی زنان پیامبر(ص) را مخاطب قرار داده و توبیخ کرده است، اظهار کرد: گویی برخی از زنان پیامبر(ص) از او توقع داشتند که در امور مادی بیشتر به آنان رسیدگی کند و امکانات مالی بیشتری برای آنان قرار دهد و قصد داشتند نوعی دنیاگرایی را رواج دهند لذا خدا فرمود که ای پیامبر(ص) به زنانت بگو اگر دنیا و زینت آن را می‌خواهید بیایید من شما را به نیکی طلاق دهم و اگر آخرت را می‌خواهید خدا به شما اجر عظیمی می‌دهد؛ ای زنان پیامبر اگر شما یک کار خطا و فاحشه‌ای انجام دهید دو برابر عذاب خواهید شد، که اگر گریزی بزنیم آقازاده‌های امروز هم باید این توجه را داشته باشند ولی اگر عمل صالح انجام دهند و همراه با پیامبر(ص) باشند دو برابر پاداش خواهند داشت. 

 

فرمانیان اضافه کرد: در ادامه هم به زنان پیامبر(ص) تاکید کرده است که در خانه‌هایتان بمانید و تبرج جاهلی نداشته باشید و با مردان با ناز سخن نگویید زیرا برخی از آنان دل مریضی دارند، نماز بخوانید و زکات بدهید و خدا و پیامبر را اطاعت کنید؛ تا اینجا در مورد زنان پیامبر(ص) است و ناگهان ضمیر و لحن آیه تغییر پیدا کرده و خداوند می‌فرماید: وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا؛ بنابراین تعبیر معروف به آیه تطهیر در بخشی از آیه 33 آمده است و لحن آیه از توبیخ تغییر و نگاهی کاملا متفاوت دارد.

 

استاد دانشگاه ادیان و مذاهب بیان کرد: در آیات قبل همه ضمائر «کن» یعنی ضمیر مختص زنان است ولی وقتی به این آیه رسید ضمیر «کم» می‌شود که برای مردان است؛ چه اتفاقی افتاده است که ناگهان از توبیخ به تمجید و ضمیر زنانه به مردانه تغییر می‌یابد؛ همه کسانی که در مورد آیه تطهیر سخن گفته‌اند به حدیث کساء استناد کرده‌اند که از ام‌سلمه روایت شده است.  

 

فرمانیان با بیان اینکه هیچ یک از علمای اهل سنت این روایت را انکار نکرده‌اند حتی ابن تیمیه که یکی از کسانی است که تا توانسته قصد داشته است فضائل اهل بیت(ع) را زیر سؤال ببرد، معتقد است که حدیث کساء آنقدر معتبر است که هیچ جای شک و شبهه باقی نمی‌ماند ولی متاسفانه به خاطر اینکه گروه‌های ناصبی و عثمانی و اموی بر مسلمین حکومت پیدا کردند دنبال مخفی‌کردن و انکار این فضائل بودند لذا در این دوره چند نفر آیه را بدون توجه به حدیث کساء، آن را به انحراف بردند؛ این در حالی است که برخی روایات فرموده است که پیامبر(ص) 40 روز بعد از نزول این آیه هر روز جلوی منزل حضرت علی(ع) می‌رفتند و می‌گفتند: سلام بر اهل بیت این خانه و آیه تطهیر را قرائت می‌فرمودند و برخی روایات دارد که ایشان این کار را تا شش ماه تکرار کردند و هر روز تعدادی از صحابه این کار را می‌دیدند و در بین مردم نقل می‌شد. این روایت را احمدبن حنبل در چند اثر خود از جمله مسند آورده است و کسی که خیلی خوب این حدیث را به طرق مختلف ذکر کرده حسکانی است. 

 

وی افزود: حسکانی حنفی مذهب و بچه نیشابور بود و دید فردی که رویکرد تند عثمانی دارد روی منبر گفته است یک آیه در قرآن در مورد اهل بیت(ع) نداریم و حسکانی وظیفه خود دانست تا کتاب شواهد التنزیل را در رد نظر این فرد و در دفاع از اهل بیت(ع) بنویسد لذا 210 آیه در مورد اهل بیت(ع) را از قرآن جمع‌آوری کرد که یکی از آن آیات، تطهیر است؛ وی در جلد دوم این کتاب 120 روایت از منابع اهل سنت با طرق مختلف در مورد آیه تطهیر آورده و نشان داده است که پیامبر(ص) نه فقط ذیل حدیث کساء بلکه در موارد گوناگون به تمجید اهل بیت(ع) پرداخته است و بر اساس این اثر، علاوه بر پیامبر(ص) صحابه هم بر آیه تطهیر تاکید می‌کردند و آن را در شان حضرت علی(ع)، حضرت فاطمه(س) و امام حسین و امام حسن(ع) قرائت می‌کردند. 

 

معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع)، گفت: فردی نزد عایشه آمد و گفت از جمل چه خبر و او گفت درباره این حادثه سخن مگو، حادثه‌ای بود و گذشت و بعد خود عایشه آیه تطهیر را خواند و گفت پیامبر(ص) این آیه را درباره اهل بیت(ع) خواند و مرا هم در جمع آنان راه نداد. متعدد می‌بینیم مفسران غیرمتعصب اهل سنت و کسانی که وهابی و سلفی و عثمانی نیستند، پذیرفته‌اند آیه تطهیر درباره 5 تن آل‌عبا نازل شده است و شیعه هم از این آیه عصمت را فهمیده است و براهین منطقی و قابل قبول هم دارد. از جمله اینکه شیعه می‌گوید اراده خدا بر این تعلق گرفته است که اهل بیت(ع) از هر نوع رجس و آلودگی پاک باشند؛ اگر این اراده تشریعی است نیازی نبود خداوند بر آن تاکید کند زیرا وظیفه هر مؤمن و مسلمانی است که به دستورات تشریعی خدا عمل کند بنابراین این نوع اراده، اراده تکوینی است و خدا تکوینا خواسته است که آنان از آلودگی پاک باشند لذا همه علمای شیعه متفق‌القول هستند که خدا در خلق این افراد کاری کرد که ملکه‌ای داشته باشند که اصلا سراغ گناه نروند و معصوم باشند.

 

فرمانیان با بیان اینکه عصمت دو نوع تفسیر در شیعه دارد؛ یکی لطف الهی و دیگری ملکه‌ای که سراغ گناه نروند، اظهار کرد: البته خود اهل بیت(ع) در اخلاق و خلق خودشان مؤثرند ولی اراده تکوینی خدا بر این تعلق گرفته است؛ لذا مشهور مفسران اهل سنت، تاکید دارند که براساس حدیث کساء، آیه تطهیر در شان اهل بیت(ع) است. ابن تیمیه با اینکه رهبر سلفی‌ها است و فضائل اهل بیت(ع) را زیر سؤال برده ولی کتابی نوشته به نام «حقوق آل‌البیت». او در این کتاب گفته است که یقینا این 5 تن جزء اهل بیت هستند. 

 

وی افزود: هر کسی قدری انصاف داشته باشد بر اساس خود روایات اهل سنت قطعا این 5 تن را جزء اهل بیت قرار خواهد داد همچنین بر اساس حدیث کساء قطعا قائل به این خواهد شد که آیه تطهیر منحصر به 5 تن است و حتی ام‌سلمه که راوی این روایت است نتوانست مجوز حضور زیر کساء را دریافت کند و به طریق اولی سایر زنان پیامبر(ص) جزء مصادیق آیه تطهیر نیستند. 

 

فرمانیان با بیان اینکه همه اهل سنت حدیث کساء را درباره آیه تطهیر و اهل بیت(ع) می‌دانند، گفت: البته کسی مانند عکرمه که از خوارج بود و به شمال آفریقا رفت و در آنجا تفکر خوارج را توسعه داد می‌گوید آیه تطهیر در مورد زنان پیامبر(ص) است و نه اهل بیت(ع)؛ خوارج همه چون ناصبی بودند این اعتقاد را داشتند و به اهل بیت سب و لعن و فحاشی می‌کردند یا برادر عبدالله بن زبیر، هم چنین اعتقاداتی داشت و تحت تاثیر تربیت عایشه بود و کینه امام علی(ع) را توسط عایشه در وجودش تقویت کرد. عایشه خاله او بود و این تفکر در زبیریان ایجاد شد و برخی از آنان جزء نواصب قرار گرفتند.